सावधान ! ‘तो’ तुम्हाला फसवू शकतो

ऑनलाईन गंडा घालण्यासाठी आता ग्रामीण भाग रडारवर; फलटणमध्ये विविध घटना; लक्षात ठेवा ओटीपी कुणालाही देवू नका

। लोकजागर । लेख । दि. २७ फेब्रुवारी २०२५ ।

आजच्या डिजिटल युगात, सायबर गुन्हेगारी ही एक मोठी चिंता बनली आहे. इंटरनेटच्या वाढत्या वापरामुळे सायबर गुन्हेगारी विविध प्रकारे वाढत आहे. ग्रामीण भागातही ही गुन्हेगारी वाढत आहे, ज्यामुळे सर्वसामान्य नागरिकांना जागरूक राहणे आवश्यक आहे. या लेखात, आम्ही ऑनलाइन गंडा घालण्याच्या विविध प्रकारची आपण माहिती घेणार आहोत.

1. सायबर गुन्हेगारीचे नवनवीन प्रकार : सायबर गुन्हेगारी ही काळानुसार बदलत आहे. ऑनलाइन गंडा घालण्यासाठी नवनवीन प्रयोग केले जात आहेत. उदाहरणार्थ, व्हाट्सअपवरून ओटीपी मागणे हा एक सामान्य प्रकार आहे. अशा प्रकारच्या गंड्यामुळे नागरिकांची बँक खाती रिकामी होऊ शकतात आणि मोबाईल हॅक होऊ शकतो.

2. ओटीपी शेअर करण्याचे धोके : कोणत्याही बँक अधिकारी किंवा वित्तीय संस्थांच्या अधिकाऱ्यांना ओटीपी मागण्याची आवश्यकता नसते. रिझर्व बँक ऑफ इंडिया वारंवार नागरिकांना ओटीपी शेअर करू नये असे आवाहन करत आहे. एका प्रसिद्ध बांधकाम व्यवसायिकाच्या बाबतीत, त्याच्या सीनियरच्या नावावर व्हाट्सअप मेसेज आल्यानंतर त्याने ओटीपी शेअर केला, ज्यामुळे त्याच्या बँक खात्यातून मोठी रक्कम गायब झाली.

3. ग्रामीण भागातील सायबर गुन्हेगारी : ग्रामीण भागातही सायबर गुन्हेगारी वाढत आहे. येथील नागरिकांना जागरूक करणे आवश्यक आहे. फलटणसारख्या ठिकाणी विविध घटना घडत आहेत, ज्यामुळे नागरिकांनी सावध राहणे आवश्यक आहे.

सायबर गुन्हेगारी ही एक मोठी समस्या आहे, परंतु ती आता अधिक जटिल आणि विविध प्रकारची बनली आहे. पूर्वी, फिशिंग आणि फ्रॉडसारख्या पारंपारिक पद्धतींवर अवलंबून असलेली गुन्हेगारी आता व्हाट्सअप, फेसबुक, आणि इतर सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्मवरही पसरली आहे. ग्रामीण भागातील डिजिटल साक्षरता वाढत असल्याने, तेथील लोकांना या गुन्हेगारीपासून सावध करणे महत्त्वाचे आहे.

सायबर गुन्हेगारीचा लहान आणि मोठ्या प्रमाणावर परिणाम होतो. नागरिकांच्या आर्थिक स्थितीवर त्याचा थेट परिणाम होतो. आर्थिक नुकसानाव्यतिरिक्त, सायबर गुन्हेगारी मानसिक ताणही निर्माण करते. यामुळे समाजातील विश्वासाची भावना कमी होते. सायबर गुन्हेगारीला आळा घालण्यासाठी सरकारी यंत्रणांनी आणि नागरिकांनी संयुक्तपणे काम करणे आवश्यक आहे.

तज्ज्ञांच्या मते, सायबर गुन्हेगारीला आळा घालण्यासाठी नागरिकांना जागरूक करणे आणि त्यांना योग्य माहिती देणे महत्त्वाचे आहे. रिझर्व बँक ऑफ इंडिया आणि सायबर सुरक्षा तज्ज्ञ नेहमी नागरिकांना ओटीपी शेअर करू नये याचे आवाहन करतात. यासाठी शिक्षण आणि जागरूकता कार्यक्रमांची गरज आहे.

सायबर गुन्हेगारी ही एक वाढती चिंता आहे आणि तिला आळा घालण्यासाठी सर्वांनी संयुक्तपणे काम करणे आवश्यक आहे. नागरिकांनी सावध राहून ओटीपी शेअर करू नये आणि कोणत्याही अनधिकृत मेसेजेसवर प्रतिसाद देऊ नये. या प्रकारच्या गुन्हेगारीला आळा घालण्यासाठी जागरूकता आणि शिक्षण हे महत्त्वाचे साधन आहे.

– प्रसन्न दिलीप रुद्रभटे,
फलटण.